Sığır çiftlikleri ve işletmelerde son dönemlerde yürütülen etkili ıslah çalışmaları verimli hayvan üretimi açısından kritik öneme sahiptir. Suni tohumlama metoduyla sığırlarda sağlıklı ve verimli nesiller yetiştirilir. Hayvancılıkta verimin artması işletmenin karlılığını artırmanın yanı sıra sağlıklı ve kaliteli beslenme açısından da önemlidir.
Ülkemizde son dönemlerde suni tohumlama yöntemi için verimli ırk boğalarının spermaları kullanılmaktadır. Boğa sperması ile tohumlanan dişilerin gebe kalması ile yeni ırklar daha verimli olur. Aynı zamanda hayvanın fiziksel özelliklerinin de ıslah edilmesinde etkilidir. Boğa sperması ile ıslah çalışmalarında verimli ırk boğaların sperması kullanılmaktadır. Sizler için boğa ırkları ile ilgili bilgileri bir araya getirdik.
Holstein
Holstein’in anavatanı Hollanda’nın Frizya bölgesidir. Almanya’da yer alan Holstein eyaletinin ismi bu ırka verilmiştir. Siyah – beyaz alaca renge sahip olan Holstein, sütçü olarak ıslah edilmiş kültür ırkı boğalardır. Boyu tüm sütçü ırklara kıyasla daha uzun olan Holstein’in derisi ince ve yumuşaktır. Sağlam kemik yapısı ile dikkat çeken bu ırkın memeleri büyük ve yumuşaktır.
Bu ırkın soğuk koşullara dayanıklılığı yüksek fakat sıcak iklimlere uyma yeteneği düşüktür. Avrupa’da süt ineklerinin azlığı nedeniyle Holstein inekleri, et ırkı sığırlarla suni tohumlanmaktadır. Bu sayede et özelliği yüksek sığır elde edilmektedir. Holstein ineklerinin canlı ağırlığı ise yaklaşık 150-800 kg arasındadır.
Simmental
Anavatanı İsviçre olan Simmental, dünyada ve ülkemizde süt inekçiliği açısından ikinci sırada yer alır. Simmental ırkı boğalar eti ve sütü için yetiştirilmektedir. Simmental boğaların baş tipik olarak beyazdır. Bedeni ise kırmızı beyaz alaca ve kırmızı lekeler vardır. Ayrıca sarı alaca renkleri ise ayrı bir görüntü oluşturur. Görüntüsü nedeniyle sığır yetiştiricilerinin ilgisini çekmiştir.
Simmental boğa ırkı besi için de tercih edilen ırklar arasındadır. Besiye alınan simmental danalarda ağırlık artışı yaklaşık 1100 ile 1300 gr arasındadır. Ülkemizin iklim ve çevre şartlarına uyum sağlayan bu boğalar et bakımından da verimlidir.
Montbeliarde
Anavatanı Fransa olan Montbeliarde cinsin renkleri kırmızı ve beyazdır. Kısa boynuzlu olan Montbeliarde, süt amaçlı yetiştirilmektedir. Günümüzde genel olarak Holstein ırkı ile melezleme işlemi yapılmaktadır. Bu boğa ırkı sağlam kas yapısına sahiptir. Suni tohumlamada yüksek oranda tutar. Sütü genellikle peynir yapımında kullanılmaktadır. Sakin yapısı olan bu ırk, ortama kolaylıkla uyum sağlar.
Jersey
Jersey boğa ırkı, süt kalitesi açısından dünyanın en bilinen inek türlerinden biridir. Anavatanı İngiltere ve Fransa arasındaki Jersey Adası’ndan diğer ülkelere yayılmıştır. Sütçü bir sığır ırkı olan Jersey boğaları pek çok ülkede talep edilmektedir.
Jersey boğaların rengi açık kahverengi ile siyah arasında değişmektedir. Jersey boğaların en yaygın rengi geyik rengi kahverengidir. Burunlarının çevresinde beyaz bir halka bulunur. Sütçü ırklar arasında en küçük yapıda olan jersey, ergin ineklerde ortalama 350 kg ağırlıktadır. Doğumu kolay olan bir ırktır.
Brown Swiss (Montofon)
İsviçre’nin Alp dağlarına ait bir ırk olan Brown Swiss, dünyanın ikinci büyük süt ırklarından birini oluşturur. Rengi koyu kahverengi, gri veya kahverengidir. Ağız kenarı açık renkte olan bu ırkta erkek ve dişileri boynuzludur. Güçlü kas yapısına sahip olan Brown Swiss, sıcak ve soğuğa karşı dayanıklıdır. Ağırlıkları dişilerde 650 kg kadardır.
Swedish Red (İsveç Kırmızısı)
Anavatanı İsveç olan bu ırk, sütçü bir ırk olma özelliği taşır. Süt ırkları arasında en kolay doğum yapabilen bu ırk, günümüzde birçok ülkede saf veya melezleme amaçlı yetiştirilmektedir. Rengi kızıl olan bu ırkın genellikle karnının altında veya arka bacak kısmında beyazlıklar söz konusudur. Boynuzsuz olan bu ırk soğuğa karşı dayanıklıdır.
