Hayvancılık işletmelerinde hayvanların tırnaklarında meydana gelen hastalıklardan dolayı çeşitli hastalıklar ortaya çıkar. Bu hastalıklardan en yaygın görüleni topallıktır. Topallık hem hayvanın rahatı hem de işletmenin ekonomisi için olumsuz bir etkiye sahiptir. Topallık hastalığı olan hayvanların yem tüketimi ve bununla bağlantılı olarak süt veriminde düşüş meydana gelir. Yeterli miktarda yem alımı gerçekleşmediği için hayvanlar, verimli olabilmek için ihtiyaç duydukları besin maddelerine ulaşamaz. Bu sebeple döl verimi problemleri meydana gelir.
Yapılan araştırmalara göre, ineklerde topallık sorunu görüldüğünde süt verimlerinde de laktasyon dönemleri boyunca 270 litreden 857 litreye kadar kayıp olabilir. Bulunan verilerde topallık hastalığının hayvana etki etme şiddetine göre günlük 0,78 ile 5,5 litre arasında değişkenlik gösteren süt verimi kayıpları yaşanır.
Sürüde topallığın ani bir şekilde ya da kademeli olarak oluştuğu görülür. Büyükbaş hayvanların beslenmesine dikkat edilmediği durumlarda tırnak hastalıkları görülebilir. Bu hastalıklar kademeli olarak ortaya çıkar. Fakat ani bir şekilde ortaya çıkan tırnak hastalıkları da bulunur. Ani topallıkların sebebi büyükbaş hayvanların düşme sonucunda meydana gelir. Kademeli olarak ortaya çıkan tırnak ve topallık hastalıklarının hijyen ile ilgili olduğu sonucuna varılmıştır.
İşletmelerde Tırnak Hijyeni Nasıl Sağlanır?
İşletmelerde büyükbaş hayvanların tırnak hijyenine dikkat edilmelidir. Bu işletmelerde düzgün bir şekilde tırnak hijyeni sağlanabilmesinin çeşitli yolları vardır. Bu yollar aşağıdaki gibidir.
- İşletme zeminin kuru ve temiz tutulması, tırnak hastalıklarını önleyecek ortam hazırlayabilmeye sebep olur. Kaygan ve ıslak zeminler tırnak hastalıklarının oluşmasında etkilidir.
- Büyükbaş hayvanların sağlıklı tırnaklara sahip olabilmesi için senede en az 2 kere tırnak bakımı yapılması gerekir.
- İşletmelerde topallık ve tırnak hastalıklarının giderilmesinde ayak havuzu kritik bir noktada bulunur. Ayak havuzu uzunluğunun 180-200 santimetre, eninin ise 80 santimetre olması gerekir. Derinliği de 15 santimetre olmalıdır. Ayak havuzlarına konulan suyun, büyükbaş hayvanların tırnak hizasına gelecek şekilde olması önemlidir. İneklerin süt verimliliği için sağımdan sonra ayak havuzu uygulamasının yapılması önemlidir.
- Tüm bu hijyen ve temizlik uygulamaları sonucunda sürüdeki tırnak hastalıkları ve topallık sorunları minimum düzeye iner.
Aynı zamanda herhangi bir tırnak sorunu ile karşılaşıldığında veterinere başvurulması gerekir. Bu sayede hızlı ve doğru bir şekilde tedaviye başlanabilir.