Sığırların ayak ve tırnak sağlığını korumak ve ayak hastalıklarını önlemek için, içine konularak yürütüldüğü ilaçlı su havuzlarına ayak banyosu denir. Sığırların uzun süre ahırda durduğu sistemlerde düzenli bir şekilde ayak banyolarının yaptırılması gerekmektedir. Meraya çıkan bir barınma sistemi içerisinde yaşayan sığırların ise meraya çıkmadan önce, merada ve mera sonrasında dönemler halinde ayak banyosu yaptırılması önerilmektedir. Bu bilgilere ek olarak, tırnakların toplu bir şekilde kesilmesinden sonra, laminitis, ölçe erozyonu, digital dermatitis, verriköz dermatitis gibi ayak hastalıklarının önlenebilmesi ve tedavi edilebilmesinde ayak banyoları önemli rol oynamaktadır.
Tedavi amaçlı hazırlanan banyolarda sığırların ayak sorunlarını düzgün bir şekilde çözebilmesi için belirli bir süre tutulmaları gerekmektedir. Bakır sülfat ve formalin maddeleri kullanılan banyolar, metal kaplara zarar verebilir. Bu sebeple öncelikle plastik kovalarda karıştırılan maddeler, lastik eldiven ve koruyucu gözlük kullanılarak denenmelidir.
Sığırlara ayak banyosu yaptırmadan önce, tırnakları temizlenmesi hem banyo suyunun temiz bırakılmasını hem de banyoların uzun bir zaman dilimi içerisinde kullanılabilmesini sağlar. Ayak banyoluklarının yapısı da banyonun ömrünü etkilemektedir. Taşınabilir ve sabit olmak üzere iki çeşit ayak banyoluğu vardır.
Taşınabilir Ayak Banyoluğu
Su kontraplağı ve 5×10 santimetre uzunluğunda kereste ile yapılmaktadır. Taşınabilir ahşap banyoluklar kullanım kolaylığı avantajı sağlasa da uzun ömürlü olmamaktadır.
Sabit Ayak Banyoluğu
Beton malzeme ile yapılan sabit ayak banyolukları, 15 santimetre derinliğinde bir havuzdur. Ayak banyo havuzlarının, hayvanların yaşam alanlarına yapılması uygulama kolaylığı sağlamaktadır. Ayak banyo havuzlarının boyu 180 ile 200 santimetre arasında değişirken, eni 75 santimetredir.
Ayak banyolukları, hayvanların kolayca ulaşabileceği, işlek bir yerde olduğunda temiz tutulması oldukça zorlaşmaktadır. İçinin gübre ve idrarla kirlenmesine engel olmak bu duurmda oldukça zor olmaktadır. Bu sorunların yaşanmaması adına ayak banyoluklarının çevresinin geçici olarak kapatılması önerilmektedir.
Başarılı Bir Ayak Banyosu Nasıl Yapılır?
Başarılı bir ayak banyosu yapmak ve sığırların ayak sağlığını korumak için dikkat edilmesi gereken durumlar bulunmaktadır.
- Banyo suyu yeterli miktarda hazırlanmalıdır.
- Sığırlarının tırnakları kontrol edilmeli ve temizlenmelidir.
- Banyo sıvısının doğru olabilmesi için uzman önerilerine uyarak hareket edilmesi ve ona göre ilaç alınması gerekmektedir.
- Ayak banyoluklarını öncelikli olan hayvanların kullanması gerekmektedir.
- Banyo sıvısı rutin bir şekilde yenilenerek temiz tutulmalıdır.