Sığır yetiştiriciliği ile ilgilenenlerin, hayvanların buzağılama konusunda yaşadığı problemlere çözüm bulmaları gerekir. İşletmeler için ciddi ekonomik sorunlara yol açan döl verimi sorunlarının çözüme kavuşturulması önemlidir. Süt sığırı yetiştiriciliği yapan işletmeler düşünüldüğünde, ineklerin doğumdan sonra tekrar buzağılamak için ihtiyacı olan süre 1 yılın üzerine çıktığında döl verimi açısından sorunlar büyük olumsuzluklara yol açar. Bu sorunlardan biri, ineklerdeki yıllık süt veriminin azalmasıdır.
Sığırlarda Kızgınlığın Saptanması
Yetişkin sığırlar, bir sağlık problemleri olmadıkları takdirde ve hamile olmadıkları zaman dilimi içerisinde ortalama 20 günde bir kızgınlık belirtisi gösterir. Çeşitli etkenlere bağlı olarak bu süre, 17 ve 24 gün arasında değişiklik gösterebilir. Sığırlarda kızgınlığın başlangıcından bitişine kadar geçen süre tahminen 12 ile 18 saat arasında değişebilir.
Kızgınlık döneminde olan ineğin barınması, beslenmesi ve sağlığı kızgınlığın derecesini etkiler. Çevresel sebeplerden dolayı, kızgınlık döneminde olan sığırlar birbirlerine ulaşma konusunda istekli olmayabilir. Örneğin; kaygan bir zemin üzerinde kızgınlık geçiren hayvanlar tohumlama konusunda zorlanır. İneklerin çoğunluğunun yılda bir kere buzağıladığı ve buzağıların sağlıklı bir şekilde yaşadığı bir işletmede, döl verimliliği açısından sorun yaşanmaz.
Sığırlarda kızgınlığın yanlış tespit edilmesi, ekonomik ve işlevsel açıdan sorunlara sebep olur. Bu sorunlar, buzağılama sürelerinin artması ve gereksiz tohumlama maliyeti gibi olumsuz durumlardır. Bu bağlamda, süt sığırı yetiştiriciliğinde başarılı bir buzağılama elde edebilmek için öncelikli olarak kızgınlık belirtilerinin doğru bir şekilde saptanması gerekir.
Sığırlarda Kızgınlık Belirtileri
Sığırlarda kızgınlık belirtilerinin doğru saptanması, doğru zamanda tohumlama, döl verimi ve buzağı sağlığı için oldukça önemlidir. Tespit edilirken özen gösterilmesi gereken kızgınlık belirtileri, çeşitli etkiler ile karşımıza çıkar.
Davranışlarda Saptanan Belirtiler
Sığırlarda kızgınlık belirtilerinin davranışlarda tespit edilmesi, oldukça kolaydır. En belirgin kızgınlık belirtisi olarak dişi sığırın başka bir sığır atladığında hareket etmemesi gösterilebilir. Aynı zamanda acılı ve yüksek ses çıkarma, huzursuzluk, belini kamburlaştırma, diğer sığırların vulvasını koklama ve hareketlilikte artış gibi davranışlar kızgınlık belirtileridir.
Fiziksel Belirtiler
Sığırlarda kızgınlığın fiziksel olarak doğru tespit edilmesi için sığır vücudunun biyolojik olarak alarm vermesine dikkat edilmelidir. Örneğin; çara akıntısı, hayvan cinsel organlarında kızarıklık, şişlik veya nemlilik gibi durumlar sığırlarda fiziksel kızgınlık belirtileridir.
