Sığırlarda Hipokalsemi (Süt Humması) Hastalığı Nedir?

Hipokalsemi, doğum felci olarak bilinir. Çiftçiler arasında süt humması adı ile de anılır. Doğumun ardından sığırlarda görülen metabolik bir hastalıktır. Çoğu zaman doğumu izleyen 6 ile 48 saat içerisinde meydana gelir. Sığırların sürekli yatıp kalkamaması, halsizlik ve sabit bakışlar gözlemlendiğinde fark edilen süt humması, bazı zamanlar klinik belirtiler olmadan da varlık gösterebilir.

Süt verimi yüksek olan, fazla doğum yapmış ve yaşlı ineklerde daha sık görülen hastalık, gebeliğin son haftasından sonra meydana gelebilir. İneklerin cinsine, yaşına, beslenme şekline, beden sağlığına bağlı olarak süt humması olasılığında artış olduğu görülür. Peki, süt humması nedir, süt humması belirtileri nelerdir, süt humması tedavisi nasıl yapılır?

Hipokalsemi – Süt Humması Nedir?

Doğum sürecinde laktasyon ve kalsiyum artar. Ardından taşınır ve süt yolu ile atılır. Bu hareketlenme ile bağırsaklardaki emilim ve kemiklerde mobilizasyon oluşur. Mobilizasyon, kan dolaşımı ile sağlanandan daha hızlı bir hale geldiği zaman meydana gelen soruna hipokalsemi ismi verilir. Uludağ Üniversitesi kaynaklarına bakıldığında buzağılama esnasında kortikosteroid ve östrojen düzeylerinin arttığı görülür. Bu yükselme ve bağırsaklardaki D vitamini reseptörlerindeki azalma ile birlikte bağırsaklarda kalsiyum emilimi düşer. Hipokalsemi ortaya çıkar. Kemiklerdeki kalsiyum mobilizasyonu, parathormon aktivasyonu etkisi ile gerçekleşir. Laktasyon dönemine geçiş sürecinde vücutta meydana gelen adaptasyon zorluğu sebebi ile parat hormon salımınından ortalama 48 saat sonra kalsiyum mobilizasyonu başlar. Bu süre içerisinde bozulan asit baz dengesi, parathormon aktivitesinde etkilidir.

Hipokalsemi – Süt Humması Belirtileri Nelerdir?

Hipokalsemi, klinik ya da subklinik olarak görülür. Klinik vakalar süt humması ismi ile bilinir. Bu sığırlarda doğumun ardından yatma en önemli süt humması belirtileri arasındadır. Kan testleri yapıldığı zaman, kandaki kalsiyumun 4 mg/dl altında olduğu görülür. Subklinik vakalarda ise kanda bulunan kalsiyum düzeyi 7,5 mg/dl’nin altındadır.

Klinik hipokalsemi belirtileri aşağıdaki gibidir.

• Kafa ve ayak kısmında titremelere rastlanır.
• Sallanarak yürüme görülür.
• Ayakta durmada zorluk yaşanabilir.
• Gözlerdeki sabit bakış dikkat çeker.
• Soğuk bacak ve kulaklar da belirtiler arasındadır.
• Kabızlık sorunu da semptom olarak sayılır.
• Hızlı ya da yavaş kalp atışı dikkat çeker.
• Düşük vücut sıcaklığı, özellikle hava soğuk olduğu zaman daha sık görülür.
• Sürekli yatmaya bağlı olarak şişkinlik meydana gelir.
• Sığırlarda sürekli uzanma arzusu en yaygın hastalık belirtisi olarak sayılabilir.

Hipokalsemi – Süt Humması Nasıl Tedavi Edilir?

Sığırlarda hipokalsemi tedavisi aşağıda madde şeklinde anlatılmıştır.

• Sığırların strese girmemesi gerekir.
• Ağızdan kalsiyum takviyesi verilebilir.
• İneklere buzağılama günü ve buzağılama esnasında derialtı kalsiyum uygulanabilir. 12 saatin ardından ağız yolu ile kalsiyum verilmesi tavsiye edilir.
• Serum uygulaması tercih edilir. Kombine çözeltilerde magnezyum, fosfor ve dekstroz da bulunur.
• Yatma nedeni ile meydana gelecek yaraların engellenmesi için yumuşak altlık kullanılır.
• Sadece birkaç saat içerisinde geri dönüşü olmayan kas hasarı meydana gelebilir. Bu nedenle tedaviye zaman geçmeden, hemen başlanması gerekir.
• Kalsiyumun atımını önlemek amacı ile tedavi sonrası 24 saat süre ile sağım engellenir.
• Soğuğa maruz kalmanın engellenmesi amacı ile inekler barınağa taşınır ve yem ile su verilir.

https://anadoluhayvancilik.com/