Suni tohumlama, hayvan yetiştiriciliği ve ıslahında suni tohumlama vazgeçilmez bir yöntemdir. Irk ıslahında dünyada en çok kullanılan yöntem olan suni tohumlama yüksek verimli nesil elde etmek için uygulanır. Dünyada oldukça yaygın olan suni tohumlama yöntemi ülkemizde de son yıllarda sıklıkla yapılmaktadır.
Suni Tohumlama Nedir?
Suni tohumlama, dişi hayvanın kızgınlık zamanında genital kanalına spermaların bir alet aracılığıyla uygun şekilde yerleştirilmesidir. Suni tohumlama uygulaması tüm dünyada özellikle süt sığırı çiftliklerinde rutin bir şekilde yapılmaktadır.
Suni Tohumlamanın Doğal Tohumlamaya Göre Avantajları
Suni tohumlama ırkın genetik ve fiziksel özelliklerinin iyileştirilmesini sağlar. Sığır ırkının dış özelliklerinin yanı sıra genetik özelliklerini de geliştirmeyi amaçlayan suni tohumlama yüksek verimli ırklar elde edilmesini sağlar. Suni tohumlama ile kaliteli bir boğadan elde edilen spermalar yıllarca saklanır.
Suni tohumlama yöntemiyle boğadan çiftleşme yoluyla geçebilecek hastalıkların yayılması engellenmiş olur. Kolay buzağılama yeteneği önceden tespit edilen boğa tohumları tercih edilirse güç doğum sorunu yaşanmamış olur. İneğin verim dışındaki diğer eksikleri suni tohumlama yöntemiyle giderilir.
Suni tohumlama ile doğacak yavrunun cinsiyeti tespit edilebilir. Suni tohumlama ayrıca hayvan sahibine cinsiyet seçme hürriyeti verir. Suni tohumlama boğasından, tohumlama boğasına bağlı olarak çok fazla yavru elde edilebilir.
Suni tohum rahatlıkla elde edilebilmektedir. Özel tekniklerle dondurulmuş sperma dünyanın her yerine taşınabilir yerli ya da ithal en kaliteli boğalara ait spermalara rahatlıkla ulaşma imkanı sağlar. Doğal yollarla bir boğadan elde edilebilecek yavrudan daha fazlası suni tohumlama tekniğiyle rahatlıkla elde edilebilir.
Suni Tohumlama Nasıl Yapılır?
Suni tohumlama ineklerin kızgınlık zamanında yapılır. İnekler ortalama 21 günde kızgınlık gösterir. İlk kızgınlık sabah görüldüyse öğleden sonra suni tohumlama yapılması söz konusudur. Öğleden sonra görülmesi durumunda ise sabah saatlerinde suni tohumlama yapılabilir. Suni tohumlamanın yapılabilmesi için kızgınlık zamanının gözlenmesi gerekir. Kızgınlığın görülmesinden 8-12 saat sonra yapılan tohumlama yüksek olasılıkla tutacaktır.
Suni tohumlamada kızgın haldeki ineğin rahmine boğa tohumunun özel bir alet yardımıyla bırakılır. Erkek hayvanın doğal aşımla yapmış olduğu eylemi dişinin döllenme yollarına özel bir aletle bırakılması söz konusudur.
