Süt sığırı işletmelerindeki ana hedef, hayvanların herhangi bir hastalık kapmadan önce gereken kontrollerin yapılarak hastalığı önlemek için adım atmaktır. Bu önlem; sağlık harcamaları ile ilgili tasarruf sağlamak için önemlidir. İşletmenin karını artıran bu önlem, hayvan ile ilgilenen kişileri ve hayvansal ürün üreticilerini hayvanlardan bulaşabilecek hastalıklara karşı korur. Sağlıklı bir süt sığırı işletmesi, sağlıklı hayvanlar yetiştirir. Sağlıklı nesiller yetiştirme ile ilgili özen gösterilmesi gereken ilk konu ise doğum ve üreme sağlığıdır.
Süt Sığırlarında Üreme Sağlığı
Hayvansal ürünlerin en popüleri olan sütün üretiminin kar sağlaması, düzenli bir döl verimine bağlıdır. Döl verimliliğinin olması için ise sürüde bulunan her ineğin rutin olarak her sene buzağı vermesi gerekli bir koşuldur. Üreme sağlığının olmadığı durumlarda süt sığırları döl vermez. Bu kısırlıktır. Kısır hayvanlar, sürüden uzaklaştırılmalıdır.
Üremenin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmemesine düşük fertilite denir. Düşük fertilite gibi bir durumda hayvanlar kısır değildir. Ancak normal bir döl verimi söz konusu değildir. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde düşük fertilite durumundaki hayvanlar daha kritik ve daha fazla sorunla karşılaşırlar.
Doğal bir üreme yeteneğine sahip ineklerin birinci veya ikinci çiftleşmesinde gebe kalmaları gerekir. Üreme konusunda sağlıklı inek, senede bir kez sağlıklı bir buzağı doğurmalıdır. Bu ölçümlerin dışında kalan hayvanlar infertilite durumundadır.
Bunların yanında kızgınlık zamanındaki dişi hayvanlara yapılan suni tohumlama, işletmelerde olumlu sonuçlara yol açar.
Süt Sığırlarında İkiz Gebelik
Sütçü sığırlarda ikizlik durumu, dölverimi ile ilgilidir ve engellenemez. Aynı zamanda ikiz doğuran inek ve ikiz olarak doğan buzağılar üzerlerinde bulunan negatif etkiler sebebi ile genel karlılığı da azaltır. Amerika’da ve İngiltere’de yapılan ekonomik çalışmalara bağlı olarak, bir ikiz doğumun bir çiftçiye olan masrafı yüksektir. İkiz doğuran inekler, metabolik bozukluklar bakımından büyük bir risk barındırır. Abort, buzağı mortalitesi ölü doğum ve düşük doğum ağırlıkları gibi insidansları daha sık gösterirler.
İkizlik durumu, komplike bir özelliktir. Genetik ve ortam etkili birçok sebepten kaynaklanabilir. İkizlik durumu için birtakım risk etkenleri vardır. Bunlar ineğin hangi laktasyonda olduğu, genetik, mevsim ve süt verim seviyesidir. Günümüzde ikizlik durumunun idaresi hakkında bilgiler kapsamlı değildir. Bu hususta nasıl tedbir alınabileceği ile ilgili karar verebilmek için daha fazla bilgi sahibi olmak gerekir.
