Süt ineği yetiştiricilerinin sıklıkla karşılaştığı sorunlar arasında kızgınlık bulunur. Özellikle çiftçiler, her inekten senede minimum 1 buzağı beklentisi taşır. Ancak bazı durumlarda ineğin kızgınlık göstermemesi ya da bunun fark edilememesi sonucunda dezavantaj oluşturabilecek problemler ortaya çıkar. Bütün bunların önüne geçmek adına büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapanlar, ‘İneklerin kızgınlığa gelmesi için ne yapmalı?’ araştırması yapar.
İlk olarak bilinmesi gereken iyi bir gözlem ile durumun farkına erken safhalarda varılmasıdır. Bu sayede kızgınlık süreci takip edilir ve uygulamaya geçilmesi için aksiyon alınır. Ülkemizde hayvan yetiştiricileri ve üreticileri, ineklerinin kızgınlık zamanında olduğunu tespit edemeyebilir. İnek gizli kızgınlık yaşamasına karşın gözlem yapan kişiler bunun farkına varamayabilir. Özellikle çevresel faktörler, ineğin bu durumu yaşamasına imkân verir. Çok sıcak ya da nemli ve çok soğuk veya kurak bölgelerde sıkça karşılaşılan bir olaydır.
İneklerin Kızgınlık Belirtileri Nelerdir?
İneğin kızgınlık gösterdiğinin ilk belirtisi, hareketliliğinin artmasıdır. Böylece diğer ineklere binme gibi davranışlar da belirtiler arasında bulunur. Aynı zamanda inekler üzerinde yapılan bir araştırma neticesinde kızgınlık faaliyetlerinin gece 23.00 ila sabah 04.00 arasında %27 oranında daha fazla olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra kızgınlık gösteren inekler, geceleri daha aktif, gündüzleri ise daha hantal olur. Yem yeme arzularında gözle görülür bir düşüş yaşanır. Aynı şekilde alınan sütün miktarında da azalma gözlemlenmesi mümkündür. Kızgınlığın sonrasındaki günlerde kanlı bir akıntı da görülebilir.
İneklerde Kızgınlık Artması İçin Neler Yapılır?
İneklerin kızgınlık göstermesi için ilk olarak serbest olmaları gereklidir. Bağlı ineklerde kızgınlık başlasa da belirtiler dışarı gösterme oranı bakımından oldukça düşük olur. Aynı zamanda yaz aylarında hareketlilik belli bir miktar düşeceği için yine inek kızgın olsa dahi fark edilmiyor olabilir. Bu nedenle ineğin refah düzeyini artırmak, kızgınlık göstermesi için yapılması gereken kilit noktalardandır. Rahat eden inek, kolay bir şekilde kızgınlık yaşayabilir ve bunu kontrol eden kişilere rahatça gösterebilir.
Üretimin hem artması hem de verimli bir şekilde devam edebilmesi için kızgınlık süreci büyük bir önem taşır. Özellikle süt ineklerinde bu konu çok daha fazla hassasiyet ister. Süt ineklerinin takibinin gerçek manada düzgün bir biçimde takip edilmesi gerekir. Bu sayede kızgınlığa girip girmediği kolay bir şekilde tespit edilebilir. Kızgınlık zamanında inekler, korkak ve çekingen özellikte olabilir. Bu nedenle gözlemleyen kişiler, mutlaka sakin ve kendinden emin bir şekilde ineği korkutmadan yapmalıdır. Aynı zamanda stresten uzak olan inekler, daha verimli bir kızgınlık dönemi geçirir.
Böylece bu süreçte ineklerin bağlı kalmasından ziyade serbest bir şekilde gezinti yapabilmeleri de kızgınlığın arttırılmasına yönelik çalışmalar arasındadır. Hayvanlar arasından uzak kalmak yerine, toplu bir şekilde gezinmeleri sağlanmalıdır. Bu durum uygulandığı zaman, ineklerin kızgınlığı daha net olarak saptanabilir.
Kızgınlık tespiti ve diğer işlemler için https://anadoluhayvancilik.com/ adresini ziyaret edebilirsiniz.
